Ετήσια Ημερίδα της Α.ΑΚ.Ε.
Τετάρτη, 16 ΜΑΪΟΥ 2018
Στο φιλόξενο αμφιθέατρο του 251ΓΝΑ, πραγματοποιήθηκε η Ετήσια Ημερίδα της Α.ΑΚ.Ε., η οποία ήταν αφιερωμένη στο «Ελληνικό Πνεύμα», στο πνεύμα που περικλείει το νόημα της ζωής μας και τις κοινωνικές αξίες του Ελληνισμού. Το πρόγραμμα περιελάμβανε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος έγινε προβολή του Ηχοράματος “Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη“, δημιουργία του εικαστικού φωτογράφου Σαράντου ΣΑΚΕΛΛΑΚΟΥ, βασισμένο στην ομώνυμη σύνθεση του ποιητή μας Νικηφόρου ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ και στο δεύτερο, ομιλία του Ιστορικού-Συγγραφέα Σαράντου ΚΑΡΓΑΚΟΥ με θέμα «Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος: Ὁ τελευταῖος τῶν Βυζαντινῶν καὶ πρῶτος τῶν Ἑλλήνων», με αφορμή την 656 επέτειο της 29/5, για την άλωση της Κων/πολης.
Και οι δύο παρουσιάσεις προκάλεσαν βαθύτατη συγκίνηση και εθνική κατάνυξη στους θεατές-ακροατές. Η προβολή του ηχοράματος, με την άμεση διείσδυση του πνεύματός της, βοήθησε να αντικρύσουμε το ελληνικό φως με τα μάτια και το βλέμμα του ποιητή! Επιβεβαίωσε την ηθική αποστολή της ποίησης και τις δυνατότητές της να συνεγείρει ένα άτομο, ακόμη και ένα έθνος σε στιγμές κρίσιμες όπως οι σημερινές. Η ομιλία του κ. Καργάκου μετέφερε το διαχρονικό και ελπιδοφόρο μήνυμα της εθνεγερσίας, με τη θυσία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, προς τις νεότερες γενεές των Ελλήνων, για την αγάπη προς την Πατρίδα.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους: ο ΔΑ’Κ/ΓΕΑ Υπτχος(Ι) Θ. Λίγκρης εκπρόσωπος του Α/ΓΕΑ, ο Ταξχος(Ι) Ζ.Γρίβας Δκτής ΣΜΥΑ, ο Ταξχος(ΥΙ) Α. Κοτσιράκης Δκτής 251ΓΝΑ, η Ταξχος(ΥΝ) Σ. Παπαδάκη, ο Ανχης Ι. Δέλλας του ΓΕΣ/ΔΑΣ, ο Β. Γαϊτάνης καθ. Θεολογικής ΕΚΠΑ, ανώτατοι και ανώτεροι Αξκοί της ΠΑ ε.ε. και ε.α., αντιπροσωπείες Ικάρων της ΣΙ και Δοκίμων της ΣΜΥΑ με τους συνοδούς Αξκούς ΠΑ και πολλά μέλη της Α.ΑΚ.Ε. και Συλλόγων με τις συζύγους τους.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρόεδρος της Α.ΑΚ.Ε. Απτχος (Ι) ε.α. κ. Νικόλαος Νόκας.
Η Α.ΑΚ.Ε. ευχαριστεί θερμά το Δκτή και το προσωπικό του 251ΓΝΑ για την παραχώρηση του Αμφιθεάτρου και την αμέριστη βοήθειά τους στην υλοποίηση της Ημερίδας.
————————- ‘’ ————————-
ΠΡΟΒΟΛΗ ΗΧΟΡΑΜΑΤΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΚΟΥ
Εικαστικού Φωτογράφου
«Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη»
Βασισμένο στην ομώνυμη ποιητική σύνθεση του Νικηφόρου Βρεττάκου
Στον ποιητικό λόγο ακούστηκαν
-Εύα Κοταμανίδου (Ηθοποιός)
-Χρήστος Γιαννιώτης (Μέλος της πολυφωνικής χορωδίας του Δ. Παπαποστόλου)
-Νίκος Δενδρινός (Ηθοποιός)
Μορφές του έργου
-Άτζελα Γκερέκου (Ηθοποιός)
-Νίκος Παπαχρήστος (Ηθοποιός της Λυρικής Σκηνής)
Παρουσιάζονται κατά την ανάπτυξη του έργου
-Το αρχαίο θέατρο ΘΟΡΙΚΟ
-Η Ακρόπολη, οι Στήλες Ολυμπίου Διός, αρχαία μάρμαρα από Ολυμπία, Δίον, Μήλο, Σαμοθράκη
-Η Αγία Σοφία, Αγιογραφίες του Ναού και του Αγίου Όρους
-Ηρωικές μορφές της επανάστασης του ’21, του ζωγράφου Γ. Γουναρόπουλου
-Φωτογραφίες πάνω από τα σύννεφα, με το φως των ελληνικών ουρανών
-Στιγμές από την καθημερινή ζωή της αγροτικής και νησιωτικής Ελλάδος
Μουσικό ηχητικό υλικό της προβολής
-‘’Τη Υπερμάχω’’ των τίτλων από συμφωνία του Μανώλη Καλομοίρη
-Οι πολεμικέςτο κάλλος και στις κολώνες ιαχές, λεπτομέρεια από τη σύνθεση ‘’Ραψωδίες’’ του Β. Παπαθανασίου
-Η πειραματική χορωδία του Δ. Παπαποστόλου
-Δημοτική Ελληνική μουσική
-Το δοξαστικό Hallelujah Chorus του Georg Friedrich Handel
-Μελωδία τίτλων τέλους ηχοράματος (Song to the Moon) του Antonio Dvotak.
«… κάθε φωτογραφία έχει τη δικιά της μουσική αρμονία, το δικό της ήχο, το δικό της λόγο. Τα δύο αυτά στοιχεία, εικόνα και ήχο, προσπαθώ να τα αποδώσω στη δυναμικότερη σχέση τους, στις φωτογραφικές Συνθέσεις-Ηχοράματα που δημιουργώ. Σ’ αυτή τη βάση καθορίζεται η δική μου παρουσία στο χώρο της τέχνης.
… η συνάντησή μου με τον εξαίσιο ποιητικό λόγο του Νικηφόρου Βρεττάκου, το ταξίδι μου.. μέσα στην αρμονία της ‘’Λειτουργίας κάτω από την Ακρόπολη’’, μέσα στο φως το Ελληνικό, ανάμεσα στα αρχαία μάρμαρα, στων αγαλμάτων το κάλλος και στις κολώνες, ήταν της ζωής μου ταξίδι μοναδικό και αλησμόνητο…»
Σαράντος Σακελλάκος
Αποσπάσματα του Ηχοράματος προβάλλονται σε youtube videos στο διαδίκτυο:
https://www.youtube.com/watch?v=o3FLw4aZbE8
https://www.youtube.com/watch?v=MyNyax6-cCE
https://www.youtube.com/watch?v=zydMBRxpm9c&t=162s
ΟΜΙΛΙΑ ΣΑΡΑΝΤΟΥ Ι. ΚΑΡΓΑΚΟΥ
Ιστορικού-Συγγραφέα
«Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος,
Ὁ τελευταῖος τῶν Βυζαντινῶν, Ὁ πρῶτος τῶν Ἑλλήνων»
Μια ιστορική επέτειος είναι αυτοδικαίως ημέρα νεκρών. Δεν είναι, όμως, ημέρα νεκρή. Η 29η Μαΐου παραμένει μια ανοικτή πληγή. Μια πληγή, όμως, από την οποία αενάως εκχέεται νέα ζωή. Όπως από το αίμα της σφαγιασμένης Χίμαιρας ξεπήδησε το φτερωτό άλογο της μυθολογίας, ο Πήγασος, όμοια κι από το αίμα της σφαγιασμένης Βασιλεύουσας βγήκαμε εμείς· «ελληνικός καινούργιος κόσμος μέγας», όπως λέει ο στίχος του Καβάφη. Ναι ένας μέγας ελληνικός κόσμος που κάποιοι επιτηδείως προσπαθούν με χίλιους τρόπους να μικροποιήσουν.
Βγήκαν ακόμη οι Σέρβοι, οι Βούλγαροι, οι Αλβανοί, οι Ρουμάνοι· ένας άλλος κόσμος που, ωστόσο, παρά τις πολλές μεταλλάξεις, διατηρεί τη βυζαντινή-τουλάχιστον θρησκευτική- φύτρα του. Η βυζαντινή καταγωγή δένει όλους τους λαούς της Χερσονήσου του Αίμου. Γι’ αυτό η άλωση της Πόλης δεν θα έπρεπε να τιμάται μόνο από εμάς τους Έλληνες αλλ’ απ’ όλους τους Βαλκάνιους γείτονές μας, μαζί μ’ εμάς. Έτσι η ιστορική μνήμη θα γινόταν ζύμη μιας νέας πολιτικής που θα ένωνε και δεν θα χώριζε. Και που θα έκανε την Τουρκία να πάψει να είναι απειλή και να γίνει συνεργάτης. Μπορεί η ιστορία να μας χωρίζει με τους Τούρκους, η γεωγραφία, όμως, μας ενώνει.
Οι Τούρκοι εδώ και αιώνες κρατούν το έδαφος της Πόλης. Εμείς κρατάμε το πνεύμα και την ψυχή της Πόλης και συνεχίζουμε την πολιτική και πολιτιστική της παράδοση. «Η Πόλη πλέον δεν είναι εκεί, είναι εδώ», είπα κάποτε σε ομιλία μου στο Μυστρά. Γιατί εμείς συντηρούμε την ηρωική και αυτοθυσιαστική παράδοση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Εδώ, σ’ όλο τον ελλαδικό χώρο, υπάρχει η ψυχή του, το πνεύμα, το φρόνημά του.
Βέβαια, κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα μούδιασμα των εθνικών μας αντανακλαστικών. Πολλοί δεν τολμούν να ψελλίσουν καν τις λέξεις έθνος και γένος. Κάποιοι αποφεύγουν και τον όρο Έλλην. Κι ακόμη παρατηρείται τούτο το οδυνηρό· οι ποσοτικές αξιώσεις της ζωής έχουν υποσκελίσει τις ποιοτικές. Και η υποταγή έχει προτεραιότητα έναντι της ανεξάρτητης θέσης και φωνής. Δεν υποτιμώ τον οικονομικό παράγοντα. Γνωρίζω τη σημασία της οικονομίας στην ιστορική εξέλιξη. Αλλά ξέρω και τούτο: «Ουκ επ’ άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος». Δεν θα ζήσουμε με την ποσότητα αλλά με την ποιότητα.
Αυτό που χρειάζεται τούτες τις δύσκολες στιγμές, που η χώρα μας δέχεται βολές και απειλές, δεν είναι ένα καινούργιο δάνειο που θα μας οδηγήσει σε νέες εξαρτήσεις· ο τόπος και ο λαός χρειάζονται μια ιδέα-σπαθί, ένα όραμα-κοντάρι. Χρειάζεται να ξεμαρμαρώσει μέσα στην ψυχή του λαού ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς του θρύλου και να γίνει ζώσα ελπίδα, ζώσα πραγματικότητα στην καθημερινή μας συμπεριφορά. Λένε πολλοί ότι είμαστε ένας μικρός λαός. Γι΄αυτό, όμως, μας χρειάζεται η ιδέα ενός μεγάλου ανθρώπου. Όχι για να έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας αλλά για να μην ανεχόμαστε τον εξευτελισμό μας. Αν οι λαοί τρέφονται με μικρές ιδέες, θα γίνουν μικρόψυχοι δανειοζήτες και κάποτε θα σβήσουν από τον ιστορικό χάρτη. Ξέρω και ξέρετε ότι λόγω μιας ανεμώλιας συμπεριφοράς χάσαμε πολλά. Το πνεύμα του Κωνσταντίνου μπορεί να μη μας βοήθησε να φθάσουμε στην ανάκτηση· θα μας βοηθήσει, όμως, να μη φθάσουμε στην κατάπτωση.
⁕ ⁕ ⁕
Ο Κωνσταντίνος, εκείνη την αποφράδα Τρίτη σκοτώθηκε στην Πύλη του Ρωμανού. Αλλ’ αμέσως αναστήθηκε στην ψυχή του λαού. Δεν είναι τυχαίο ότι από τους 80 και πλέον Αυτοκράτορες, που κάθισαν στο θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, μόνον ο Κωνσταντίνος πέρασε στο θρύλο, έγινε τραγούδι και σύμβολο. Ούτε ο Βουλγαροκτόνος ούτε ο Νικηφόρος Φωκάς πέρασαν στο δημοτικό τραγούδι. Σ’ αυτό πέρασε μόνον ο Κωνσταντίνος. Γιατί σ’ αυτόν ο λαός είδε τη θέληση για αντίσταση, τη διάθεση για θυσία. Ο Κωνσταντίνος πέφτει και το Γένος … ανέστη! Διότι της Αναστάσεως προηγείται η Σταύρωση. Ο Κωνσταντίνος είναι ο Εσταυρωμένος βασιλιάς της ιστορίας μας.
Έπεσε μαχόμενος σαν Σπαρτιάτης· μέσα του είχε κάτι από το φρόνημα των Θερμοπυλομάχων. Ας μην ξεχνάμε ότι έζησε και έδρασε στα χώματα που γέννησαν τον Λεωνίδα. Στο Μυστρά, άλλωστε, στέφθηκε Αυτοκράτορας. Στην Πόλη δεν πήγε σαν Βυζαντινός, σαν Ρωμαίος· πήγε σαν Έλληνας και μάλιστα Σπαρτιάτης. Μαζί του πήρε την ψυχή του Λεωνίδα. Μίλησε, έδρασε, πέθανε σαν Λεωνίδας. Ας θυμηθούμε την απάντηση που έδωσε στο Σουλτάνο, όταν, έναντι πολλών ανταλλαγμάτων του ζητήθηκε παράδοση:
«Το δε την Πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν εστίν ούτε άλλου των κατοικούντων.
Κοινή γαρ γνώμη αποθανούμεν εν ταύτη και ου φεισόμεθα της ζωής ημών»
Η απόκριση αυτή είναι μια μακρινή απήχηση του «μολών λαβέ». Μια πρόδρομη μορφή του νεώτερου «ΟΧΙ».
Στη συνέχεια ο ομιλητής αναφέρθηκε στη δράση του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου από το 1443 –με παραπομπές στον ιστορικό και αυτόπτη μάρτυρα της Αλώσεως Γεώργιο Σφραντζή, ο οποίος ζούσε πάντα κοντά στον Κωνσταντίνο και στον Αλέξανδρο Πασπάτη που έδωσε το 1890 την καλύτερη περιγραφή της Άλωσης–, να απελευθερώσει αρχικά από τον τουρκικό ζυγό όλη την τουρκοκατεχόμενη ηπειρωτική Ελλάδα, μέχρι τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Πόλη κατά τις τραγικές ημέρες του Μαΐου του 1453 και το ένδοξο τέλος του Κωνσταντίνου.
Περατώνοντας το λόγο του, ο ιστορικός Σαράντος Καργάκος ανέφερε τα εξής:
Ο Κωνσταντίνος πέθανε επάνω στο σπαθί του. Και αυτό ο λαός το ήξερε. Τα άλλα ερωτηματικά είναι ρητορικά για να προβληθεί το όποιος πεθαίνει πάνω στο σπαθί, πάντοτε θα ζει. Θα ζει, εφόσον, βέβαια το έθνος τον αναζητεί σε κάθε κρίσιμη στιγμή και θα ρωτά: «Είπε μου που ευρίσκεσαι;». Και ο Κωνσταντίνος θα απαντά: «Μες στη δική σας την ψυχή». Αν βέβαια η ψυχή μας είναι καθαρή, απαλλαγμένη από τα μιάσματα της σύγχρονης πολύμορφης υποταγής. Μια τέτοια μορφή υποταγής βιώνουμε σήμερα. Και δεν εννοώ με αυτό την πολυπλασσαρισμένη υποταγή του μνημονίου, μια υποταγή που υπήρξε απότοκος της υλοφροσύνης μας. Εννοώ την υποταγή μας στο φόβο έναντι των προγόνων μας. Φοβόμαστε τη σύγκριση μαζί τους και επιτηδίως το ενδιαφέρον των νέων στρέφεται προς ψεύτικα και αρρωστημένα ιδανικά.
Εδώ και μήνες έχω αρχίσει να φοβάμαι ότι κάποιες ανασκαφές σταμάτησαν, διότι κάποιοι φοβούνται αυτό που ενδέχεται να βρούμε. Αλλ’ αν αρχίσουμε να φοβόμαστε τους νεκρούς μας, που μας διδάσκουν την όρθια στάση, τότε μελλοντικά η 29η Μαΐου θα εορτάζεται, στην Πόλη και σε όλη την Τουρκία. Θα εορτάζεται ως νίκη του Ισλάμ επί του Σταυρού, ως νίκη των Τούρκων επί του Ελληνισμού. Οι Τούρκοι έως τώρα αποφεύγουν έναν τέτοιο θορυβώδη εορτασμό. Για πολλούς λόγους. Κι ένας από αυτούς είναι ο δικός τους φόβος· μήπως ξυπνήσει ξανά το φιλότιμο των Ελλήνων, μήπως ξυπνήσει μέσα μας ξανά ο Κωνσταντίνος και τότε, όπως λέει ο ποιητής «τα όνειρα θα λάβουνε εκδίκηση».
Δεν ξέρω, αγαπητοί μου, αν η υστεροφημία είναι ευτυχία. Ένα, όμως, ξέρω: πολλοί ασφαλώς δεν θα ζήλευαν τη ζωή του Κωνσταντίνου. Κάποιοι, όμως, θα ζήλευαν το θάνατό του. Και επειδή στα πρότερα χρόνια οι «κάποιοι» ήσαν πάμπολλοι, κατόρθωσε το Γένος μας ν’ αναστηθεί και να μεγαλουργήσει. Ο Κωνσταντίνος αυτό που μας διδάσκει δεν είναι το πως να ζήσουμε. Μα διδάσκει το πως να πεθαίνουμε, όταν το απαιτεί το χρέος. Λαός που φοβάται να πεθάνει, όταν τον καλεί η φωνή της πατρίδος, έχει αρχίσει να μυρίζει πτωμαΐνη. Γι’ αυτό θεωρώ εκδηλώσεις μνήμης, όπως η σημερινή, σαν αντίδοτο στην πτωματοποίηση που μας απειλεί.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας αναρτάται στην ιστοσελίδα της Α.ΑΚ.Ε., στη στήλη ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣàΗΜΕΡΙΔΑ 2018.